Dag Veerle! Kun je jezelf even kort voorstellen en iets vertellen over Equine Bodyworks & The Western Barn?
Mijn verhaal begint als jonge vrouw, toen ik 28 jaar oud was en voor het eerst ging paardrijden. Ik wist meteen dat ik een beroep wou in de paardenwereld en zo vatte ik 15 jaar geleden mijn eerste opleiding aan als trainer/instructeur Western rijden. Tijdens dat laatste opleidingsjaar heb ik ‘The Western Barn’ overgenomen van Denis Teirlinck, die mij ook de beginselen van het zadelpassen heeft aangeleerd.
Mede door het zadelpassen ben ik erg gefascineerd geraakt door de biomechanica van het paard en de interactie van de ruiter. Dit deed mij beslissen om mijn vakgebied nog verder uit te breiden met Osteopathie. Na het afstuderen als paardenosteopaat, ben ik blijven bijscholen in Cranio-Sacraal therapie, dry needling, trigger point behandeling, myofasciale release technieken en MI Health.
Tot op vandaag ben ik nog steeds niet uitgeleerd en volg ik een opleiding in orthomoleculaire voedingsleer voor paarden aangezien ik met fysiotherapie alleen een deel oorzakelijk verband rond restricties niet helemaal kon duiden.
Dankzij de kennis rond het darm microbioom en alles wat endocrien en metabool aspect betreft kan ik nu beter het totale lichaam in mijn benadering rond behandelingen integreren
Wat is jouw missie/visie als paardenprofessional?
Zo globaal en zo goed mogelijk het fysieke en het mentale welzijn van het paard verbeteren. Analyses maken en bewustzijn bij de eigenaar doen groeien. Iedereen heeft het goed voor met zijn of haar paard maar er is te weinig of verkeerde kennis. Zelfs ik ervaar soms nog een ‘aha moment’, zeker wat betreft het orthomoleculaire aspect !
Als je de paarden volgens bepaalde types/rassen opdeelt, dan kan je al zien dat bijvoorbeeld een paddock Paradise waarin verschillende rassen samen staan niet even goed werkt voor ieder paard. Daar word je nl. geconfronteerd met verschillende voerbehoeftes en noden qua algemeen management.
Dus zowel de awareness bij de eigenaar als het welzijn van het paard verbeteren zijn voor mij prioriteit. En daar bedoel ik eigenlijk alles mee: voeding, huisvesting, suppletie indien nodig, training, tandarts, hoefverzorging, enz.
Wat is jouw belangrijkste uitgangspunt bij een behandeling? Zijn er aspecten waar je extra op let als je voor het eerst met een te behandelen paard in contact komt?
Ik begin met een scan. Zowel van de omgeving als van het paard. Daaraan koppel ik een gesprek met de eigenaar en ik stel hierbij gerichte vragen over o.a. gebitsonderhoud, veterinaire diagnostiek, veranderingen in gedrag en bewegen om tot een anamnese te komen. Vervolgens komt het neer op puur voelen en kijken, in interactie treden met het paard. Hoe het lichaam aanvoelt en erbij staat, geeft al enorm veel informatie. Dat is voor mij het belangrijkste uitgangspunt. Je let op spanning, restricties, compensatie, reactie, hoefkwaliteit, enz...
Ik maak ook altijd een rapport waarin de bevindingen samengevat worden. Op basis daarvan verleen ik advies en/of behandel ik. Van daaruit volg ik de evolutie van het paard verder op in samenspraak met de eigenaar. Voor mij is de verdere opvolging van het paard net zo belangrijk. Bij paarden die heel erg vast zitten, jonge paarden die net onder het zadel zijn, geblesseerde paarden, vind ik een vervolgafspraak aanbevolen na 2-3 maand. Spieren hebben ongeveer 8 weken tijd nodig om te regereneren, daarom doe ik een opvolging meestal pas ten vroegste na twee of drie maanden. Doorgaans raad ik aan om elke 6 maand of zeker jaarlijks een behandeling in te plannen, zodat het paard tijdig kan worden opgevolgd. Na een behandeling geef ik ook "revalidatie" oefeningen mee, dit is naast het behandelen evenzeer belangrijk om het paard te helpen naar beter bewegen.
Jij hebt ook je zadelpasservice. Kan je ons daar wat meer over vertellen? Welke plek heeft dit in jouw aanbod?
Ik kijk soms ook het zadel na tijdens een behandeling als ik vermoed dat het zadel een probleem kan zijn en ik word ook afzonderlijk gevraagd voor een zadelpasconsult. Voor mij is het heel erg belangrijk dat het paard correct kan bewegen onder het zadel. Schouders, schoft, wervelkolom, lumbale regio moeten absoluut vrij kunnen bewegen onder het zadel om problemen te vermijden die kunnen leiden tot vastzitten, kreupelheden en blessures. Maar er moet ook een goede match bestaan met de ruiter. Want een zadel kan passen en goed liggen bij het paard, maar als het niet goed is voor de ruiter dan leidt dit tot compensatie, pijn en gedragsproblemen bij het paard.
Passen moet voor mij zowel statisch als dynamisch gebeuren. Je vertrekt steeds van een scheef paardenlichaam, een recht zadel én een scheve ruiter, die je toch zoveel mogelijk in wil balans hebben. In de dynamische pasconsult kijk ik voornamelijk naar het paard, aangezien de inwerking van de ruiter detecteerbaar is in de beweging en het gedrag van het paard. Hoe beweegt en gedraagt het paard zich? Zie ik voldoende vrijheid, ontspanning? Met een pasconsult ben ik al snel twee uren bezig.
Het kiezen van een geschikt zadel dat past op de rug van je paard is natuurlijk belangrijk, maar welke zijn de gezondheidsvoordelen voor het paard daar exact van?
Een niet goed of minder passend zadel kan voor het paard fysiek & mentaal heel wat veroorzaken. Soms is dat op korte termijn snel zichtbaar, waardoor je tijdig kan ingrijpen, maar dat is helaas meestal niet zo omdat de signalen niet tijdig worden opgemerkt en lang worden gecompenseerd.
Headshaken is soms te herleiden naar een slecht passend zadel, of een te ronde boom kan door puntbelasting ervoor zorgen dat het paard zijn rug wegdrukt waardoor de ruimte tussen de spinale uitsteeksels vernauwt, wat nefast is voor o.a. paarden met kissing spines. Te lange zadels gaan druk uitoefenen op de niet ondersteunde lumbale wervels.
Paarden kunnen kreupelheid vertonen omwille van een slecht passend zadel. De kraakbeenrand bovenaan het schouderblad kan beschadigen door een te breed of een te smal zadel. Atrofie van de Trapeziusspier, de paravertebralen,.... is een veel voorkomend probleem bij een slecht passend zadel. Korte passen, hoog gehouden hoofd/hals, arme bespiering, stijfheid, kreupelheid, gedragsproblemen, enz. het kunnen allen indicatoren zijn van een niet correct passend zadel.
Wat is tot hiertoe jouw meest bijzondere case geweest? Kan je ons daar wat meer over vertellen?
Dat was één van de eerste paarden die ik na het behalen van mijn diploma in osteopathie behandelde. Het paard in kwestie was een Tinker.
Het paard stond in de gang van de stalling met een compleet apathische uitdrukking, hij was atrofisch qua bespiering en vertoonde gedragsproblemen (hij had net ervoor nog een meisje in het been gebeten). Er was ook halve stal in een discipline waar ik hem niet direct mee kon associëren, wat ik dan ook aan de eigenaar heb gezegd. Het paard bleek bij palpatie ongelofelijk vast te zitten in het lichaam, hij kon bijna niet meer stappen en dit bleek voornamelijk uit een blokkade van de achterhand te komen. Na anderhalf uur behandelen, was de eigenaar stomverbaasd omdat hij zijn paardje nog nooit zo vlot had zien bewegen. Echter, de volgende dag kreeg ik telefoon dat het paard overmatig stond te zweten en tegen de muur aanleunde. De dierenarts werd gecontacteerd en schreef pijnstilling gedurende 5 dagen voor, aldus de eigenaar.
Ik maakte me natuurlijk zorgen en bleef in contact.
De dierenarts in kwestie had wel benadrukt dat ik mijn werk correct gedaan had, met name: het paard was losgemaakt en ik stem met haar in dat dit geen geschikt paard is voor de discipline in halve stal. Na twee weken ontving ik een video van het paard dat in de wei liep en ging rollen.
Met als repliek van de eigenaar: ‘Dit hebben wij het paard in geen twee jaar meer zien doen’. Twee weken later werd ik gebeld voor de volgende afspraak. Ik behandel dit paard nu al 3 jaar lang elke 6 maand. En het is terug een Tinker om ‘U’ tegen te zeggen. Simpelweg door correct los te maken en te kunnen bewegen is deze Tinker volledig open gebloeid. De dierenarts is overigens de laatste 3 jaar blijkbaar niet meer nodig geweest voor bewegingsissues. Ik wil zeker niet zeggen dat het consult van de dierenarts een overbodige luxe is, het is in mijn werk bij sommige gevallen zelfs nodig om door te verwijzen naar de dierenarts, indien ik vermoed dat er iets onderliggend speelt, bij acute gevallen of "rode vlaggen".
Ook raad ik soms aan mijn consult en behandeling in te schakelen wanneer de hoefsmid pas geweest is. Dat is nl. een ideaal moment voor fysiotherapie want je zet het paard hiermee letterlijk opnieuw op zijn vier voeten, met het gehele lichaam. Ik hou ervan om een goede communicatie te voeren tussen professionals onderling. Ik krijg soms van dierenartsen de repliek dat ze niet geloven in osteopathie omdat het niet wetenschappelijk bewezen zou zijn als effectieve behandeling. Intussen ben ik wel al een aantal keer als osteopaat door dierenartsen aangeraden omdat ze bijvoorbeeld een kreupelheid constateerden die ze niet direct konden thuisbrengen of behandelen, waarna de eigenaars in kwestie mij lieten weten dat hun paard niet langer kreupel was na mijn behandeling.
Jij hebt onze Actifyt Joint getest. Hoe kwam dit voor jouw paard van pas?
Klopt en ik ben zeer tevreden van het effect van Actifyt Joint. Mijn merrie is gediagnostiseerd met artrose op beide voorvoeten, zowel beide hoefgewrichten als het kogelgewricht rechts. Dit werd twee jaar geleden vastgesteld en zo was ik al twee jaar op zoek naar iets dat effectief werkte.
Ze is geïnfiltreerd geweest, wat helaas maar gedurende een 4tal weken soelaas bood. Daarna ben ik van alles gaan testen. Nu heb ik de kuur Actifyt Joint gegeven en we zijn intussen 3 maanden verder. En ik moet eerlijk zeggen dat mijn paard nu zeer goed loopt.
Dus ik ga de Joint kuren verder zetten in onderhoud, een drietal keer per jaar.
Hoe zie jij de synergie tussen fysiotherapie en ondersteuning met voedingssupplementen?
Ten eerste moeten de eigenaars ervoor open staan. Er is de laatste jaren zeer veel om kruiden te doen en er wordt heel veel verscheiden informatie verspreid. Dit zorgt soms voor ‘in het wilde weg’ overvoeden met kruiden of supplementen. En hiervoor moet je opletten want zowel te veel als te weinig is niet goed voor het lichaam en daarbij is niet alles is zomaar verenigbaar.
Een gezond microbioom is de basis van alles. Zo heeft bijvoorbeeld mijn paard problemen met o.a. immuniteit doordat haar moeder tijdens de dracht te weinig essentiële voedingsstoffen heeft gekregen en als veulen heeft zij het slechte microbioom van haar mama opgenomen. Een paard dat bijvoorbeeld teveel oliën bijkrijgt, kan oververzadigd raken en de olie via de huid terug afscheiden (dit merk ik als ik een paard behandeld heb en mijn handen zijn erna pikzwart en vettig).
Zo zie je maar dat zowel te veel of te weinig niet goed zijn. Daarom wil ik het orthomoleculair gegeven meenemen in mijn osteopathie of andere behandelingen. Het één kan niet zonder het ander. Lever, nieren, maag, darmen, etc. zijn niet weg te denken bij een gezond bewegend paard.
PSSM1 en MIM (PSSM2) worden als spierziekte steeds beter herkend , het is een vrij veel voorkomende aandoening binnen meerdere paardenrassen. Zeker bij PSSM kan je niet anders dan deze paarden bijkomend te ondersteunen met suppletie. Meer bepaald hoogwaardige vitamine E, Magnesium, juiste voeding met voldoende geschikte eiwitten en tri-aminozuren zijn essentieel voor deze paarden om een gezonde spierfunctie te kunnen hebben. Hier zou ik Actifyt Muscle of Back ook bijvoorbeeld proberen in te zetten.
Hoe zie jij de toekomst als het gaat om het gezond houden van een paard voor paardeneigenaren? Welke aspecten horen daar volgens jou zeker bij?
Als je als eigenaar in een bepaald management zit wanneer je paard niet aan huis staat kan het moeilijk worden. Vooral naar voeren toe heb je hier soms geen enkele vrijheid. Zo merk je vaak dat de paarden na de winter met overgewicht de weide op gaan, terwijl je eigenlijk het omgekeerde wil. Maar tijdens de winter is het soms moeilijk om je paard voldoende beweging te geven. Als daarmee een ongepast voerbeleid gepaard gaat, zoals te veel voer per portie of voer met hoge mate aan suiker en zetmeel, dan geef je het paard een metabole verstoring.
Wanneer je dan in het voorjaar abrupt overschakelt naar de weide is er dikwijls teveel gras met hogere mate aan fructaan. Soms worden te veel losse kruiden bij elkaar gevoerd waarbij de werking van de kruiden apart hun nut kunnen hebben maar in combinatie eigenlijk tegenwerken. Paarden krijgen structureel te weinig beweging. Bottom Line, het is zo veel samen: sociaal contact, huisvesting, voermanagement en gezondheid gaan samen.
Paardeneigenaars moeten zich volgens mij vooral goed laten begeleiden door de juiste professionals. Dat is mijn belangrijkste advies.
Dank je voor jouw boeiend verhaal Veerle. Als het over paardenmanagement gaat zijn we nooit uitverteld. Hoe kunnen onze lezers het gesprek verderzetten met jou? En als ze beroep willen doen op jouw diensten voor hun paard, waar kunnen ze terecht?
Je vindt mij via alle kanalen: Facebook, Messenger, WhatsApp en Paardentherapeuten: The Western barn Veerle Vanden Berghe - Equine Bodywork - Osteopaat - Zadelpasser | paardentherapeuten.be www.thewesternbarn.com / info@thewesternbarn.com